KHÓI ĐỒNG THƠM - LÊ QUANG TRẠNG (Lượt xem: 3525)

(Nguyên bản của tác giả)

Hồi nhỏ tôi ước mình hóa thành sợi khói. Nghe tôi nói vậy, thằng bạn tôi cãi ngay:

-   Đồ ngu, sợi khói là con ma. Mày hóa ra khói thì mày thành con ma!

Những năm tuổi thơ, tôi ám ảnh khói là ma. Tôi vẫn không ngừng tưởng tượng ma mỗi lần nhìn khói. Nhưng lúc ấy tôi không sợ. Tôi chạy theo khói đồng để bắt cho được cái mùi thơm màu trăng trắng ấy. Những sần sặc sụa vì cay tôi vẫn không thôi niềm đam mê mang tên: Khói. Khói trở thành người bạn thân của tôi, khói làm say lòng tôi mỗi lúc ngắm nhìn. Có lúc ra sau hè nhìn mẹ nấu cơm, thấy lọn khói bay mà ngỡ như những người bạn thần tiên trong cổ tích, có thể hô biến ra từ cây củi ẩm ướt sau hè.

Lớn hơn, tôi theo cha đi đốt rơm sau mùa gặt. Khói rơm thơm một mùi dễ chịu làm sao. Những năm tháng ấy, tôi có những ngôi nhà được khoét từ cây rơm. Những ngày ngủ đồng cùng cha, sương xuống lạnh như trời đông rơi tuyết. Ngủ trong cây rơm vừa thơm mùi đồng vừa ấm như được trong phòng sưởi. Cảm giác thật khó tả và nỗi nhớ khói ôm tôi chìm vào giấc ngủ tự bao giờ.

Tôi đốt rơm trắng những hàng sao. Dòng kênh chảy qua cánh đồng như được choàng thêm một chiếc khăn màu hư ảo trắng. Tôi thích thú đứng trên bờ đê ngắm. Những sợi khói vô tư đùa giỡn phía chân trời. Lúc ấy những cơn gió về làm nỗi mệt chợt vơi. Tôi mê khói, như muốn nắm cả những sợi khói ấy vào lòng bàn tay bé nhỏ. Những kẽ tay chia khói lặng thầm, nhưng không bao giờ tan trong ký ức của những tháng năm.

Tết. Tôi hay đi chùa lễ Phật. Những sợi khói hương chở cho tôi lời nguyện cầu đến một nơi linh thiêng chỉ có bình yên và khói. Có biết bao điều nhắn gửi bay lên; và những sợi khói mỏng manh, không tên mà đọng lại. Như quyến luyến, như thân thương…

Lớn lên tôi xa cánh đồng ra phố học. Tôi thấy khói xe, khói nhà máy sao mà xa lạ, dửng dưng. Sợi khói tan nhanh, sợi khói hư ảo mà ẩn hiện. Những sợi khói đen nghi ngút về trời. Chúng có về đến nơi, nơi chỉ có khói và những nỗi niềm trao gửi. Tôi đứng trước nhà máy nhìn cuộn khói. Chúng nhanh chân chạy ngun ngút về mây. Chúng không vô tư đùa giỡn thơ ngây, như tuổi thơ tôi, như chính thân phận khói đồng chiều trắng gió.

Có lần tôi xuýt khóc vì sợi khói đồng thơm bỏ tôi đi. Tôi tìm quanh phố vẫn không thấy thằng bạn thân thương của tôi mang tên: Khói. Có lẽ hôm qua trong giấc mơ của tôi Khói nói: “Mình đi nha, đi nha!”

Tôi giật mình, ra bến xe đón xe đò về quê. Thấy bác tài xế ngồi hút thuốc. Sợi khói ưu tư quẩn quanh như những nếp nhăn trên trán. Thấy đời người qua cũng như những sợi khói của thế giang này. Chúng có lúc trẻ thơ, có lúc dặn già; cũng có lúc vô tư, có lúc mang nhiều điều chất chứa.

Xe đi bốn tiếng đồng hồ thì về đến quê. Cánh đồng đã qua mùa cắt lúa. Bây giờ cây lúa đã xanh và cây rơm thì còn đó. Má nói, Tết sắp về, má nướng bánh phồng bằng lửa rơm. Tôi mừng như muốn khóc.

Những sợi rơm được dành dụm từ mùa cắt. Má để sau hè chờ Tết đến nướng bánh phồng, nướng cá. Tôi ngồi đốt rơm cho má. Nhìn lửa rơm đượm cháy, cuối cùng là mớ khói nhẹ thoảng bay. Tôi để rơm ngun ngúm khói bay. Tôi như gặp lại tuổi thơ mình những ngày thơ dại. Chạy theo con khói đồng thơm quên cả buổi cơm chiều. Chúng giấu trong tôi bao điều. Mỗi lần lật những trang ký ức tuổi thơ ra là tôi thấy được. Những con khói ngây thơ chở tôi bay đến những cánh đồng, mênh mông, mênh mông. Khói. Khói. Khói bay vô tư, khói quẩn quanh tôi như muốn ôm tôi cho thỏa nhớ.

Thằng bạn ngày xưa đi học ngồi kế tôi. Vào tuổi mưu sinh kiếm tiền đổ mồ hôi, sôi nước mắt. Lòng nó đâu còn như sợi khói ngày qua trong vắt, mà chất đầy những lo toan cơm áo gạo tiền. Khói thuốc bay có bớt được những muộn phiền, mà nó thả vào màn đên những sợi khói nặng nề không bay đi xa được. Khói thuốc tan nhanh vào khoảng trống vô cùng. Rồi ngày mới lại về với chuyến mưu sinh. Chén cơm chưa đầy thì lòng đã cạn. Khói vẫn ở đây mà lòng mình đã bỏ đi đến những nơi nào.

Tôi về quê gặp lại bạn, mừng ơi là mừng. Chiều hai đứa ra đồng nướng cá. Mùi rơm thơm nó nói sao thấy lòng hôm nay lạ quá. Mấy mươi năm quay lưng khói vẫn nhớ thương mình. Thằng bạn nhìn, như muốn khóc, nói với tôi: “Đến bây giờ tao mới thấy khói đồng thơm có thể chở được những lo toan mệt mỏi đời thường tất bật”. Khi mở lòng nghe mùi của khói rơm ngây ngất, bạn nhắm mắt lại đi, sẽ thấy khói thân thương đến chừng nào.

Những người xa quê khi thấy khói bay nhìn sẽ tủi thân biết bao, vì trong lòng mỗi người, ai ai cũng cất giữ một sợi khói của tuổi thơ mà mỗi lần thấy là mỗi lần ùa về bao kỷ niệm.

Khói! Khói ơi! Khói chở cho ta những nỗi niềm…

LÊ QUANG TRẠNG

Số nhà 24, Tỉnh lộ 942, ấp Thị 2, Thị trấn Mỹ Luông, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang