ĐỒNG QUÊ MÙA THẢ BÃI - Lê Đức Đồng (Lượt xem: 4868)

             (Nguyên bản của tác giả)

Quê hương tôi, vùng trung du miền Tây xứ Nghệ có dòng Lam chảy uốn lượn quanh những xóm làng. Dường như con sông cũng biết làm duyên làm dáng, khi chảy đến đầu xã trên, nó uốn nhẹ thân mình qua bên chân quả đồi rồi lừng lững trở về cuối nơi làng Hạ.

Vì thế, mùa lũ về thì nước ngập cánh đồng, sông cuộn phù sa bồi đắp nên cánh đồng màu mỡ suốt ngàn năm… Người dân quê tôi gọi đó là Bãi Dài, một cánh đồng sa bồi kéo dài chừng mười mấy cây số và chiều rộng chừng năm, sáu cây số nằm cặp bờ sông xanh trong.

Vào khoảng tháng sáu, sau mùa thu hoạch ngô, khoai lang, lạc, đậu, vừng… là mùa thả bãi. Có cả ngàn con trâu, bò được dịp ăn cỏ no nê trên cánh đồng lộng gió, bát ngát, mênh mông. Chúng tôi lùa trâu ra đồng, cuộn dây thừng vào hai sừng và cho chúng nó được tự do.

Biết cơn man nào là cỏ xanh cho bầy trâu tha hồ thưởng thức. Này đây những búi cỏ gà, cỏ chỉ, cỏ mần chầu thơm mùi nhựa mới. Này là cỏ gấu mà lũ Dế Mèn khoái khẩu thuở nào… Này đây những vạt cỏ mật ngọt ngào với  muôn ngàn giọt mật lóng lánh, li ti trên những chùm hoa hấp dẫn lũ ong ruồi tìm đến…

Thưở ấy, mùa hè là mùa vui nhất của lũ chúng tôi. Đó là mùa được nghỉ ngơi, được vui chơi, thả diều thỏa thích trên đồng. Chân sáo tung tăng, chúng tôi cùng đi chăn trâu mùa thả bãi; cùng sống giữa trời xanh màu trứng sáo, cùng ngửa mặt nhìn trời mây trắng trôi ngang tuổi thần tiên. Nhà thơ Văn Tâm nói thật chí lý: “Chín mươi ngày nhảy nhót ở miền quê/ Ôi tất cả mùa xuân trong mùa hạ”.

Thả trâu xong, lũ trẻ chúng tôi đi đào dế cơm dọc bãi bồi. Những ổ dế đùn lên những cục đất tròn, to bằng ngón chân cái là chắc chắn hang dế trống. Con dế này ghê gớm lắm, cú đá hậu của nó làm chảy máu cả bàn tay vì hàng gai sắc bén. Những gờ nổi lên trên cánh chứng tỏ nó là một chú dế chiến! Những con dế mái cánh bóng mượt, bụng đầy trứng, mỡ màng… Cả đàn rộn ràng kêu “lích chích” trong giỏ như thể gọi nắng hè về…

Gần trưa, chúng tôi đi mót khoai, mót lạc để nướng dưới gốc cây dầu lai. Những củ khoai lang tím vùi dưới đất, những củ lạc vàng tươi được chúng tôi chất dưới những cành tre khô và nhúm lửa. Mùi thơm của khoai nướng, của lạc còn thơm mãi tận bây giờ.

Ăn khoai, lạc xong thì miệng dứa nào đứa nấy nhọ nhem nhưng ai cũng khoái chí vô cùng… Chợt nhớ sau này có bài thơ “Chăn trâu đốt lửa” của Đồng Đức Bốn khơi dậy một thời ấu thơ đầu trần chân đất dọc ngang đồng bãi:

                                      Chăn trâu đốt lửa trên đồng

                                      Rạ rơm thì ít, gió đông thì nhiều.

Mải mê đuổi một con diều

Củ khoai nướng để cả chiều thành tro.

Cánh đồng làng nuôi biết bao thế hệ lớn lên. Họ ra đi từ cánh đồng làng và trở về mang những cái hay, cái đẹp vun bồi cho nét đẹp làng quê. Mùa thả bãi thật tuyệt vời cho lũ trẻ thôn quê. Trời xanh cao lồng lộng; cánh đồng sau muà thu hoạch cỏ tốt bời bời. Tôi nằm im trên cỏ, ngước nhìn lên phía ấy trời cao. Ôi cánh đồng làng biết bao thân thiết ! Từ cánh đồng làng, tôi đi đến tận nơi cuối trời. Nhớ lắm đồng quê mùa thả bãi, mùa của ngàn vạn chim trời vui cùng những đàn trâu bò gặm cỏ; mùa của những ước mơ, những khát vọng phía chân trời…

Lê Đức Đồng- Số 27- Đường Ung Công Uẩn- Thị trấn Kế Sách-

 H. Kế Sách-T. Sóc Trăng